CATEGORY
2015-Competition, Habitat
Su Rynard
Canada-France, 2015, 90’
Editing: Eamonn O’Connor
Photography: Armar Arhab, Daniel Grant
Music: Phil Strong
Sound: Jason Milligan, Dominque Kerbouef
Halk Eğitim Merkezi, Friday 13:00- 15:00
Synopsis: Su Rynard’ın geniş kapsamlı ve düşündürücü belgeseli “The Messenger” (Ulak), kuşlarla olan köklü bağımızı irdeliyor ve ötücü kuşların belirsiz kaderinin bizim kaderimizi de yansıtabileceği konusunda bizleri uyarıyor. Kutupaltı ormanının kuzey eteklerinden Türkiye’deki Ağrı Dağı’nın tabanına oradan New York’un sokaklarına uzanan “Ulak”, bizleri ardıçları, büveleri, sarı asmaları, tangaraları, kocabaşları ve uçan başka pek çok müzisyeni mahveden, insan eliyle yaratılmış tehlikelerin dikkat çekici çeşitliliğiyle karşı karşıya getiriyor. Söz konusu bu tehlikeler arasında avlanma, ışık kirliği, yüksek binalarla çarpışma, boru hatları, böcek ilaçları ve kuşların göç ortamlarının yok olması bulunuyor. “Ulak”, bir açıdan ötücü kuşların birçok kıtadaki toplu yok oluşunun ve bu yok oluşu tersine çevirmeye çalışanların ustalıklı bir hikâyesi. Belgeselde de görünen, bu alandaki uluslararası uzmanlardan Dr. Bridget Stutchbury’e göre elli yıl önce göklerimizi dolduran ötücü kuşlardan nerdeyse yarısını kaybetmiş olabiliriz bile. “Ulak” bir başka açıdan ise merak uyandıran, görsel açıdan nefes kesici, üç perdelik bir duygusal yolculuk. Dokunaklı mesajını umutlu notalarla ve ötücü kuşların bizlerin kendi ruhlarımızı ifade edişimiz üzerindeki etkisine dair benzersiz bakışlarla bir araya getiren bir yolculuk bu. Mesela Alman bir besteci, DJ ve kuş izleme meraklısı olan Dominik Eulberg kuş seslerini pürüzsüzce tekno müziğe katıyor ve bizleri Wagner ekolüne ait bir operada kuş ötüşlerinin kullanımıyla tanıştırıyor. “Ulak” ayrıca kuşların göç yolculuklarına taze bir bakış atarak “kuş bakışı” görme yetimizi genişletiyor. Dr Martin Wikelski binlerce kilometre boyunca kuşları tek tek takip eden yeni uydu teknolojisinin mucizelerini paylaşırken, verilerin görselleştirilmiş hali de kuşların aksi halde bilinmeyen ve görülmeyen hareketlerine zarif bir bakış sunuyor. Fransa’da olduğu gibi kültür çatışmaları görüyoruz: geleneksel bir lezzet olarak görülen, artık nesli tükenmekte olan kirazkuşlarını avlayanlara aktivistler karşı duruyor. Güneydoğu Türkiye’de, Türkiye doğumlu ekolojist ve kuşbilimci Dr. Çağan Şekercioğlu’nun gözünden iklim değişikliğinin kuşlar için bölgedeki önemli bir göç durağı üzerinde yarattığı etkiyi görüyoruz. Dr. Christy Morrissey, Saskatchewan’ın uçsuz bucaksız çayırlarında, tarım arazisi kuşlarının sayısındaki keskin düşüşün ardındaki gizemi açığa çıkarmaya çalışıyor. Morrissey, kuşların sayısındaki düşüşün tartışmasız kanıtının bal arılarını da öldüren aynı böcek ilacı olduğunu ortaya çıkarıyor. Ölümcül Işık Farkındalığı Programı’nın kurucusu Michael Mesure gibi tutkulu ve motive insanlarla tanışıyoruz. Mesure, gökdelen camlarına işaret konulmasında başı çekerek binalara çarparak ölen kuşların sayısında hatırı sayılır bir düşüş yaşanmasına önayak oldu. Üstelik sürdürülebilir bir gelecek için umut var: Kosta Rikalı kahve çiftçileri kuşbilimci Alejandra Martinez-Salinas’tan böcek ilacı olmaksızın, bez örtüler altında kahve yetiştirmenin faydalarını öğreniyor. Gölge veren ağaçlardaki çeşitlilik göçmen ötücü kuşlar için doğal bir yaşam ortamı sağlarken kuşların zararlı böceklere olan iştahı da kimyasal tarım ilaçlarına alternatif sunuyor. “Ulak” en nihayetinde kuşların gezegenimizin ahvaline ve ortak geleceğimize dair neler söyleyebildiği hakkında. Kutupaltı biyologu Erin Bayne’ın sözleriyle: “ Kuşlar olmadan yaşayabilir miyiz? Bunu kesin olarak bilmiyoruz. Doğayla oynarken yaşanan en temel endişelerden biri bu; bir parçayı denklemden dışarı çıkarın, kimbilir belki de o parça en önemli olandır, bunu bilemiyoruz.”
Director: Su Rynard is a filmmaker who has has won numerous accolades and awards and earned wide acclaim for her films and media art. Her work is often inspired by science and most recently ecology. Her dramatic feature film “Kardia” (2006), a meditation on the human heart, was awarded the prestigious Alfred P. Sloan Feature Film Prize (USA). Her feature documentary “Dream Machine” (2000) was produced by The National Film Board of Canada. Rynard’s films have screened at film festivals such as The Toronto International Film Festival, the Rotterdam International Film Festival, the Shanghai International Film Festival, and the Fajr International Film Festival. Rynard was one of 10 filmmakers selected across Canada to be a resident at the Canadian Film Centre in 1996. She was also selected as one of four filmmakers to participate in the innovative 2011 CFC/NFB Documentary Development Program. She attended York University, Faculty of Fine Arts and is a graduate of the Ontario College of Art. Rynard’s work has a substantial body of media-based installation art that has been exhibited in galleries including the MOMA in New York and the National Gallery of Canada. Her films have won numerous accolades and awards at home and internationally. Su Rynard lives and works in Toronto, Canada. “The Messenger” is her third feature film. surynard.com
3rd Place, Viewers Choice Awards of 210 films at Hot Docs.